با تاسیس دانشگاه تهران در سال1313، دانشکده فنی به عنوان یکی از دانشکده های شش گانه اولیه دانشگاه تهران به ریاست مرحوم غلامحسین رهنما از مهرماه فعالیت خود را شروع نمود و در بدو تاسیس در طبقه ساختمان دارالفنون مستقر گردید.

در سال 1313 از بین حدود 100 نفر فارغ التحصیل دبیرستانها حدود 40 نفر دانشجو برای چهار رشته مهندسی راه و ساختمان، مکانیک، معدن و برق از طریق کنکور پذیرفته شدند لذا از آن زمان مهندسی معدن بعنوان یکی از اولین رشته های تحصیلی دانشکده فنی شروع به کار نمود. اولین گروه دانشجویان معدن که چهار نفر بودند، در سال 1317 فارغ التحصیل شدند و بدین ترتیب مهندسی معدن در ایران متولد گردید. رشته معدن در سال 1342 تا 1346 وابسته به گروه آموزشی معدن، زمین شناسی و نفت بود که در سال 1346 به گروه آموزشی مهندسی معدن و ذوب فلزات تغییر نام داد. این گروه از سال 1350 و پس از انفکاک گروه مهندسی متالوژی از آن، تا چندی پیش به نام گروه آموزشی مهندسی معدن فعالیت می نمود و باتبدیل دانشکده فنی به پردیس دانشکده های فنی، این گروه نیز به دانشکده مهندسی معدن ارتقاء سازمانی یافت.

 در سال 1384.ش و همزمان با تغییر ساختار دانشکده فنی دانشگاه تهران به «پردیس دانشکده‌های فنی» به «دانشکده مهندسی معدن» تغییر ساختار یافت.

این دانشکده هم اکنون در ساختمان اصلی خود در پردیس 2 دانشکده‌های فنی مستقر است.

زمینه‌های گسترده جهت فعالیت فارغ‌التحصیلان مهندسی معدن در سطح کشور وجود دارد. از جمله این زمینه‌های تخصصی می‌توان از ژئومکانیک، ژئوفیزیک اکتشافی، ژئوشیمی اکتشافی، دورسنجی، پردازش و تفسیر عکس‌های ماهواره‌ای، حفاری نفت، آب‌های زیر زمینی، کانی‌های صنعتی، فرآوری مواد معدنی، آتشباری، تونل سازی استخراج معدن و غیره نام برد. علاوه بر آن، فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد مهندسی معدن می‌توانند در زمینه طراحی پروژه‌های اکتشافی و نیز طراحی معادن زیرزمینی و روباز به فعالیت بپردازند. همچنین دانشکده مهندسی معدن برای گسترش ارتباط سازمان یافته با صنایع مرتبط، نسبت به تأسیس شرکت تحقیقات و کاربرد مواد معدنی اقدام کرده  است.

امکانات آموزشی و پژوهشی

این دانشکده دارای 16 آزمایشگاه تحقیقاتی و آموزشی است که برخی از آن‌ها  به شرح زیر می‌باشد:

آزمایشگاه ژئوشیمی، آزمایشگاه ژئوفیزیک و نفت ، آزمایشگاه سنگ شناسی، آزمایشگاه کارتوگرافی، آزمایشگاه کانه‌آرائی، آزمایشگاه کانی‌شناسی نوری، آزمایشگاه مینرالوگرافی، آزمایشگاه اشعه ایکس(XRF) و آزمایشگاه مکانیک سنگ، آزمایشگاه محاسبات سریع، آزمایشگاه مدل سازی و پردازش داده، آزمایشگاه محیط زیست، آزمایشگاه مهندسی زمین، آزمایشگاه استخراج معدن، کارگاه تهیه مقاطع صیقلی، 

فعالیت‌های پژوهشی

این دانشکده به لحاظ نقش خطیر خود به عنوان مرجع و پیشگام فعالیت‌های آموزشی مهندسی معدن و با توجه به تعداد محدود رشته‌‌های کارشناسی مهندسی معدن در دانشگاه‌های کشور، برنامه‌‌ توسعه‌ای خود را، راه اندازی و تجهیز آزمایشگاه‌ها برای گسترش کار‌های پژوهشی قرار داده است. هر ساله فعالیت‌های پژوهشی دانشکده مهندسی معدن، طی سمینار یک‌روزه‌ای به کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت کشور معرفی می‌گردد.